کیومرث کلانتری؛ پژمان پارسا؛ سید مسعود حیدری
دوره 3، شماره 20 ، آذر 1396، ، صفحه 105-128
چکیده
قاعدهی درأ در جهت اصل برائت است که بر مبنای آن، تا زمانی که تحقق ارکان مادی و روانی جرم اثبات نشده و یا هر یک از این اجزاء مورد شبهه و تردید است، اصل بر بیگناهی مرتکب خواهد بود. پرسش این مقاله، قلمرو ...
بیشتر
قاعدهی درأ در جهت اصل برائت است که بر مبنای آن، تا زمانی که تحقق ارکان مادی و روانی جرم اثبات نشده و یا هر یک از این اجزاء مورد شبهه و تردید است، اصل بر بیگناهی مرتکب خواهد بود. پرسش این مقاله، قلمرو قاعدهی درأ است که مورد اختلاف فقها است و نتیجه آنکه، با توجه به اطلاق مادهی 120 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، قاعدهی درأ در جرایم مستوجب حد، قصاص و تعزیر جاری است؛ و استثنای این قاعدهی عام، اجرای قسامه موضوع مادهی 314 قانون مجازات اسلامی میباشد. مقصود از شبههی ساقط کنندهی مجازات، اعم از جهل، وهم، شک و ظن است؛ همچنین تردید در تحقق هر یک از اجزای رکن مادی جرم به شرط وجود سایر شرایط، محل اعمال قاعدهی درأ است. مقصود از دلیل نفی کنندهی شبهه در مادهی 120 قانون مجازات اسلامی، دلیلی است که نسبت به شبهه از وزن بیشتری برخوردار بوده و آن را از اعتبار ساقط کند.