TY - JOUR ID - 244029 TI - استعاره و ارجاع در هنجارگذاری کیفری JO - تعالی حقوق JA - THDAD LA - fa SN - AU - نوبهار, رحیم AU - لکی, زینب AD - دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. AD - دانش آموخته دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 7 IS - 1 SP - 110 EP - 139 KW - استعاره ‌تقنینی KW - ارجاع‌ کیفر KW - جرایم مصداقی KW - یکسان‌سازی جرایم DO - 10.22034/thdad.2021.523286.1677 N2 - تأمل در چگونگی تنظیم و صورت­بندی قانون کیفری و زیر ذره­بین قرار­دادن مقنن در فرایند جرم­انگاری، کیفرگذاری و عنوان­گذاری(وصف­گذاری) عمل مجرمانه، نقش مهمی در ارتقای کیفیت قانون دارد. قوانین کیفری افزون بر بُعد ماهوی، از بعد شکلی و کاربست تکنیک­هایی مانند ارجاع و استعاره هم شایسته توجه­اند. با وجود اهمیت شیوه­های جرم­انگاری و کیفرگذاری و تأثیر گسترده این شیوه­ها بر مرحله اجرای قانون، بسترهای کاربست استعاره یا استفاده از نظام تعیین غیرمستقیم کیفر، چالش­های پیش­رو و ارزیابی ضرورت یا عدم ضرورت استفاده از­این تکنیک­ها، کمتر بررسی شده است. پرسش پژوهش حاضر این ­است که: شکل­دهی قوانین کیفری با کاربست استعاره(فرض) و ارجاع کیفر، چگونه بر کیفیت و پیش­بینی­پذیری آثار قانون اثر می­گذارد؟ با ­توسل به کدام ضابطه­ها می­توان از چالش­های نظری و عملی این تکنیک­ها کاست؟ مقاله با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، ضمن بررسی زمینه­های ورود این شیوه­ها به پهنه قانونگذاری کیفری، و با بررسی 30 فقره دادنامه کیفری مرتبط، به چالش­های کاربست استعاره­تقنینی و ارجاع، در بستر ­قضایی ایران، می­پردازد. در­نهایت، مقاله کاربست استعاره تقنینی و ارجاع کیفر را روشی همواره مطلوب و کارآ ارزیابی نمی­کند و با طرح ایده «یکسان‌سازی جرایم در ­پرتو وصف‌گذاری مشترک یا کیفرگذاری در متن مشترک» تفسیری سنجیده­تر از قوانین متضمن استعاره یا ارجاع کیفر ارائه می­نماید. همچنین پایبندی به ضابطه­هایی نظیر رعایت ضوابط الحاق، توجه به کارکردهای وصف کیفری(وصف­گذاری منصفانه) و تناسب مجازات، در کاربست ضرورت­محور و کمینه از­این شیوه­ها مؤثر است. UR - https://www.thdad.ir/article_244029.html L1 - https://www.thdad.ir/article_244029_11904964b352665334809421f3124320.pdf ER -