نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین خداوردی آرش ¹
• محمد رضوی ²
• زهرا پورزمانی ³

¹ دانشجوی دکتری مالی، گرایش حقوق مالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

² دانشیار گروه حقوق، حقوق بین‌الملل ، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

³ استاد گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

ارزهای مجازی از جمله واقعیت‌های نوین هستند که پیدایش آنها به اختراع بیت‌کوین در سال 2009 توسط یک شخص ناشناس برمی‌گردد. بعد از مشخص شدن قابلیت‌های تبادلاتی این رمز ارز، به جای پول، رمزارزهای مجازی دیگری نیز همچون اتریوم، ریپل، مونرو ، لایت کوین نیز ظهور یافتند. موضوع بسیار مهمی که در این خصوص وجود دارد، برخورد و رویکرد کشورها در برابر چنین رمز ارزهایی بود. با توجه به نقش خاصی رمزارزها در تبادلات مالی و چالش‌های پولی و بانکی که بوجود آورده‌اند، کشورها رویکردهای متفاوتی در برابر پذیرش یا ممنوعیت آن اتخاذ کرده‌اند. برخی دادوستد این رمزارزها را ممنوع اعلام نکرده و حتی مقررات حمایت کننده نیز داشته‌اند که این کشورها با رویکرد تجویزکننده مورد مطالعه قرار خواهند گرفت. کشورهای گروه دوم بر خلاف کشورهای تجویزکننده دارای رویکرد ممنوع‌کننده هستند و مقررات مختلفی برای اعلام ممنوعیت دادوستد این رمزارزها تصویب کرده‌اند و بالاخره گروه سوم کشورهایی هستند که فاقد رویکرد مشخص ممنوع کننده یا تجویز کننده هستند. مقاله حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی با هدف «بررسی رویکرد فقهی - حقوقی ایران در ارتباط با رمزارزهای مجازی؛ تجویز یا ممنوعیت» به نگارش در آمده به این نتیجه می‌رسد که؛ متاسفانه نظام حقوقی ایران در گروه کشورهایی قرار دارد که فاقد رویکرد مشخص هستند، چرا که اقدام به شناسایی رمزارزها ننموده و ماهیت مشخصی برای آن در قوانین و مقررات پیش‌بینی نکرده‌ یا مقررات پیش‌بینی شده بسیار ناقص هستند، این درحالی است که فعالیت‌های رمزارزی بسیار متعددی در آن حتی توسط ارگان‌های دولتی در حال انجام است. در نظام حقوقی ایران رمزارزها پول محسوب نمی‌شوند و از جمله ارزهای مورد حمایت بانک مرکزی نیز نیستند اما می‌توانند تحت شرایطی به‌عنوان اوراق بهادار یا کالا مشمول مقررات قانونی نظیر مقررات مالیاتی قرار بگیرند.

کلیدواژه‌ها

• رمزارز
• جواز
• ممنوعیت
• نظام حقوقی
• نظام مالی

موضوعات

• حقوق بین الملل

عنوان مقاله [English]

The approach of Iran's jurisprudence-legal system in relation to virtual cryptocurrencies; prescription or prohibition

نویسندگان [English]

• Hossein Khodaverdi Arash ¹
• Mohammad Razavi ²
• Zahra Poorzamani ³

¹ PhD student in finance, majoring in financial law, Faculty of Management and Economics, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² international law group، Amin police university, tehran, Iran

³ Professor of accounting department,Faculty Of Economic and Accounting, university tehran centeral, azad university, tehran, iran

چکیده [English]

Virtual currencies are among the new realities, whose origin goes back to the invention of Bitcoin in 2009 by an unknown person. After the exchange capabilities of this cryptocurrency were determined, instead of money, other virtual currencies such as Ethereum, Ripple, Monero, and Lite coin also appeared. A very important issue in this regard was the approach of countries to such cryptocurrencies. Considering the special role of cryptocurrencies in financial transactions and the monetary and banking challenges they have created, countries have adopted different approaches to accepting or banning it. Some have not declared the trading of these cryptocurrencies prohibited and even have protective regulations that these countries will be studied with a regulatory approach. The countries of the second group have a prohibitive approach, unlike the prescribing countries, and have passed various regulations to announce the ban on the trading of these cryptocurrencies, and finally, the third group are countries that do not have a clear prohibiting or prescribing approach. The current article, which is a descriptive-analytical method with the aim of "examining Iran's jurisprudential-legal approach in relation to virtual cryptocurrencies; Prescription or Prohibition" in writing comes to the conclusion that; Unfortunately, Iran's legal system is in the group of countries that do not have a specific approach, because they have not identified cryptocurrencies and have not provided a specific nature for it in the laws and regulations, or the provided regulations are very incomplete. Many cryptocurrency activities are being carried out even by government agencies. In Iran's legal system, cryptocurrencies are not considered money and are not among the currencies supported by the central bank, but they can be subject to legal regulations such as tax regulations as securities or goods.

کلیدواژه‌ها [English]

• cryptocurrency
• license
• prohibition
• legal system
• financial system