تعالی حقوق

جمهوری اسلامی ایران با وجود هفده هزار شهید ترور، یکی از بزرگترین قربانیان تروریسم و در شمار مدعیان اصلی مبارزه با این پدیده‌ی شوم به حساب می‌آید. با این وجود نگاهی به قوانین کیفری ایران، مؤید این واقعیت ... بیشتر

بررسی تطبیقی ماهیت و آثار علل نسبی رافع یا مانع مسئولیت کیفری در حقوق ایران و مصر

احمد مرتاضی؛ لیلا داعی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 32-59

https://doi.org/10.22034/thdad.2021.499880.1483

چکیده

حالات ذهنی و درونی که علی‌رغم وقوع جرم، موجب رفع مسئولیت کیفری از شخص فاعل شده و مانع مجازات وی می‌گردند، علل رافع مسئولیت کیفری نامیده می‌شوند که به دو صورت تام و نسبی می‌باشند. در حقوق کیفری مصر از ... بیشتر

مسئولیت مدنی در سبب مجمل:تحول حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق انگلستان

سپیده رنجبر؛ سیدحسین صفایی؛ منصور امینی؛ حسن بادینی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 60-83

https://doi.org/10.22034/thdad.2021.501858.1493

چکیده

چکیده برای ایجاد مسئولیت مدنی وجود سه رکن لازم و ضروری است. 1. فعل زیانبار2.ورود زیان 3.رابطه سببیت.افزون بر همه اینها باید علم تفصیلی به سبب ضرر وجود داشته باشد، لیکن بنا به هر دلیلی اگر این علم تفصیلی وجود ... بیشتر چکیده برای ایجاد مسئولیت مدنی وجود سه رکن لازم و ضروری است. 1. فعل زیانبار2.ورود زیان 3.رابطه سببیت.افزون بر همه اینها باید علم تفصیلی به سبب ضرر وجود داشته باشد، لیکن بنا به هر دلیلی اگر این علم تفصیلی وجود نداشت و به تعبیری دیگر در سبب مجمل، تعیین شخص مسئول دشوار می گردد. حقوق مسئولیت مدنی ایران در این باره صریح نبوده و مساله را مسکوت باقی گذاشته است. با توجه به اختلاط حوزه های مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری در حقوق کشور ایران، مصادیق و حالات مسئولیت مدنی در فرض علم اجمالی در قانون مجازات اسلامی آورده شده است و مبانی انتساب مسئولیت به صورت موردی بوده و عمدتا فاقد یک نظام جامع و منسجم در این خصوص است. در حقوق کشور انگلیس در هر دوره یک نوع فرضیه برای شناسایی شخص مسئول در فرض علم اجمالی به سبب ضرر مطرح شده است؛ گاه از مسئولیت جایگزینی صحبت به میان آمده است؛ گاه از نظریه سهم بازار سخن به میان آمده و گاه از نظریه یا همه یا هیچ استفاده کرده اند. موضوع این مقاله برگرفته از پرونده های مسؤلیت مدنی است که در آنها در خصوص سبب ضرر، علم اجمالی داریم و تعیین سبب برای ما اهمیت دارد. مطالب با روش فیش برداری کتابخانه ای جمع آوری شده است و در نهایت براساس نظریه تساوی یک راهکار پیشنهاد میشود. کلید واژگان: مسئولیت مدنی، علم اجمالی، رابطه سببیت، جبران خسارت.

ارزیابی انتقادی نظریۀ شکست اصلاح و درمان

سلمان کونانی؛ محمدعلی مهدوی ثابت؛ محمدعلی اردبیلی؛ محمد آشوری

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 84-124

https://doi.org/10.22034/thdad.2021.520626.1630

چکیده

از دهۀ1970میلادی تا آغاز هزارۀ سوم مخالفان جرم‌شناسی اصلاح‌مدار به طرق مختلفی سعی نموده‌اند با طرح ادعای ناکارآمدی رهیافت‌های این الگوی جرم‌شناسانۀ انسان‌مدار بستری برای بازرخداد و بسط اندیشۀ سزاگرایی ... بیشتر از دهۀ1970میلادی تا آغاز هزارۀ سوم مخالفان جرم‌شناسی اصلاح‌مدار به طرق مختلفی سعی نموده‌اند با طرح ادعای ناکارآمدی رهیافت‌های این الگوی جرم‌شناسانۀ انسان‌مدار بستری برای بازرخداد و بسط اندیشۀ سزاگرایی و عدالت استحقاقی مهیا سازند. بازگشت به سزاگرایی و تأکید بر شکست اصلاح و درمان قرائت اصلی در رویکرد اصول‌گرایان کیفریِ معاصر است که عملاً برای عبور از جرم‌شناسی و جایگزین‌سازی آن تلاش می‌کنند. اکنون پرسش اصلی فراروی نوشتار حاضر این است که محتوا و مستندِ اصلی نظریه‌ی شکست اصلاح و درمان و حدود اعتبار آن چگونه است؟ فرضیه‌ی فرارو نیز این است که این نظریه برای توجیه نگاه شکست‌باورانۀ خود نسبت به جرم‌شناسی اصلاح‌مدار دارای یک نظم فکری متشنج و برخوردار از ادلۀ‌ای سطحی و سیاست‌زده است و رویکرد آن بیش از رئالیسمِ‌جنایی، در ظرف تخیلِ غیرمنطقی و مغالطه‌های سفسطی‌منشانه‌ی کلاسیک سیر می‌کند. یافته‌های این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده نشان می‌دهد که آرمان و ابزارهای عملیاتی جرم‌شناسی اصلاح‌باور به لحاظ منطقی و عملی فرصت‌های مناسبی جهت تعدیل و مدیریت آسیب‌ها و مشکلات نظام عدالت کیفری خصوصاً در بعد مهار معضلات ناشی از فراوانی و رهاشدگی جمعیت کیفری در دسترس جامعه قرار داده و اغلب انتقادات به عمل آمده نسبت به آن نیز مستحقِ طرد و تخطئه‌اند.

قوه قضائیه و چالش های مربوط به حقوق و آزادی های فردی

نادر مردانی؛ سید مجتبی واعظی؛ محسن برزوئی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 126-168

https://doi.org/10.22034/thdad.2021.243200

چکیده

محل تجلی عدالت و آخرین ملجاء و پناهگاه مردم هر جامعه، تشکیلات قضائی آن کشور است. در مجادلات و مخاصمات، تصمیم محکمه، فصل الخطاب بوده و تحقق عدالت و تضمین امنیت و گسترش عدل و آزادی های مشروع، منوط به عملکرد ... بیشتر محل تجلی عدالت و آخرین ملجاء و پناهگاه مردم هر جامعه، تشکیلات قضائی آن کشور است. در مجادلات و مخاصمات، تصمیم محکمه، فصل الخطاب بوده و تحقق عدالت و تضمین امنیت و گسترش عدل و آزادی های مشروع، منوط به عملکرد قوه قضائیه است. با توجه به تمایلات شهروندان، جهت تحقق و تضمین حقوق و آزادی های فردی ، میزان انتظارات در برخورداری از این حقوق، رو به تزاید است. شهروندان دست یابی به حقوق شهروندی، جلوگیری از سوء رفتار، شکنجه، بازداشت، توقیف و ضبط اموال و تصرف بیجا در اموال، مشارکت در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی ها، برقراری عدالت، رعایت کرامت انسانی و مصادیقی از این دست را، حقوق بدیهی خود می دانند و در مقابل، زمامداران نیز با تکلیف تامین این حقوق مواجه هستند. با توجه به انتظارات موجود، قوه قضاییه با تکالیف مضاعف تری مواجه است که به لحاظ جدید بودن برخی از مفاهیم و مصادیق حقوق و آزادی های فردی و همچنین مغفول ماندن مسئولیت سایر قوا در محقق شدن این حقوق، فقد قانون جامع و شفاف، ضعف ضمانت اجرا، ابهام در حدود و قلمرو آزادی و ناسازگاری برخی از مصادیق آن در نظام حقوقی اسلام با نظام حقوقی غرب، ابهام در حدود وظائف دستگاهها و نهادهای ذیربط در احیاء حقوق و آزادی های فردی، عدم هماهنگی و مشارکت سایر قوا و عدم تبیین و توزیع مسئولیت ها در این حوزه، موانع متعددی را بوجود آورده است.

تتبعی بر لزوم حمایت از سلامت معنوی زنان بزهدیده جرمهای برخاسته از نفرت در سامانه عدالت جنایی

مهسا شیروی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1399، صفحه 170-200

https://doi.org/10.22034/thdad.2021.518373.1618

چکیده

جرم‌های برخاسته از نفرت را می توان یکی از چالش برانگیزترین مباحث امروزی در حوزه جرم شناسی دانست. جرم برخاسته از نفرت دارای مولفه هایی است که توجه به این مؤلفه‌ها، بسط رویکرد بزه‌دیدگیِ حمایتی از زنان ... بیشتر جرم‌های برخاسته از نفرت را می توان یکی از چالش برانگیزترین مباحث امروزی در حوزه جرم شناسی دانست. جرم برخاسته از نفرت دارای مولفه هایی است که توجه به این مؤلفه‌ها، بسط رویکرد بزه‌دیدگیِ حمایتی از زنان را به عنوان دو مقوله پیشگیری از بزه‌دیدگی و مهار سقوط سنجه‌های سلامت روانی بزه‌دیدگی زنان در سیکل‌های زمانیِ پس از ‌بزه‌دیدگی» ضرورت می‌بخشد. راهبرد اخیر، مبتنی بر توجه به این واقعیت است که از لحظه آغاز فرایند کیفری علیه بزهکار، که زنان بزه دیده نیز در آمد و شدِ خواسته یا ناخواسته به مراجع انتظامی و قضایی و رفتار کارکنان نظام عدالت کیفری که خود می تواند به «اختلال فشار روانی پس‌ از سانحه»، بیانجامد و گذر از سیکل پس از ‌بزه‌دیدگی را کُند و سنجه‌های رو به‌ترمیمِ سلامت روانی زنان را به محاق ‌بَرَد. به همین منظور، نوشتار حاضرضمن توصیف اختصاری مفهوم جرم برخاسته از نفرت و فرایند تکوین و عُروض اختلال فشار روانی پس‌آسیبی بر جسم و روان زنان بزه‌دیده جرم های برخاسته از نفرت در صدد پاسخ به این سوال اساسی است که راهبردهای حمایتی از بزه دیدگی زنان متعاقب جرم های برخاسته از نفرت درنظام عدالت کیفری چیست و غمض‌نظر از آن آسیب‌های وارده ، بی توجهی سامانه های عدالت کیفری تا چه میزان می تواند بازبزه‌دیدگی زنان را در این فرایند فراهم می‌سازد ؟ در پاسخ، می توان اینگونه نتیجه گیری کرد، در نظام عدالت کیفری نه تنها هیچگونه حمایت های افتراقی معنوی و روانی از زنان در برابر خشونت های برخاسته از نفرت و جرایم آن در قوانین موضوعه ی ایران به رسمیت شناخته نشده بلکه حتّی در اندک مواردی که مقنّن تلاشی ناچیز برای حمایت از زنان بزه دیده داشته، به دلیل ساختارهای فرهنگی موجود به این موضوع در مرحله ی عمل هدف قوانین مصوّب تأمین نمی شود.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 8 (1401)

دوره 7 (1400)

دوره 6 (1399)

دوره 5 (1398)

دوره 4 (1397)

دوره 3 (1396)

دوره و شماره: دوره 6، شماره 4، اسفند 1399، صفحه 2-200

واکنش‌ تقنینی جمهوری اسلامی ایران در قبال اشخاص حقیقی و حقوقی تروریست

چکیده

بررسی تطبیقی ماهیت و آثار علل نسبی رافع یا مانع مسئولیت کیفری در حقوق ایران و مصر

چکیده

مسئولیت مدنی در سبب مجمل:تحول حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق انگلستان

چکیده

ارزیابی انتقادی نظریۀ شکست اصلاح و درمان

چکیده

قوه قضائیه و چالش های مربوط به حقوق و آزادی های فردی

چکیده

تتبعی بر لزوم حمایت از سلامت معنوی زنان بزهدیده جرمهای برخاسته از نفرت در سامانه عدالت جنایی

چکیده