نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صادق تبریزی ¹
• محمدرضا الهی منش ²
• حسن عالی پور ³
• جواد طهماسبی ²
• مهدی فضلی ²

¹ دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.

² استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاداسلامی ، تهران، ایران.

³ استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی ، دانشگاه تهران ( پردیس فارابی)، قم، ایران.

چکیده

اصل قانونمندی توقیف داده و سامانه به معنای رعایت الزامات قانونی از زمان صدور دستور قضایی مبنی بر توقیف تا زمان رفع توقیف از آنها است. جلوه های اصل قانونمندی توقیف داده‌ها و سامانه عبارتند از؛ عدالت محوری که بر اساس آن توقیف داده بتواند به ظن قوی به کشف جرم یا شناسایی متهم یا ادله جرم منتهی شود، قضاوت ‌محوری که بر پایه آن، توقیف صرفاً مبتنی بر مجوز قضایی است و ضابطان به جز در جرایم مشهود، اختیار چنین اقدامی را ندارند، رضایت ‌محوری که اذن متصرف داده یا سامانه در توقیف داده و سامانه و نیز حضور وی در زمان توقیف شرط است و پیامد محوری که توقیف داده باید با لحاظ پیامدهای الکترونیکی یا فیزیکی سنجیده و اعمال شود. نوشتار حاضر با روش توصیف و تحلیل به تبیین اصل قانونمندی توقیف داده و سامانه پرداخته است و با بررسی چالش های این اصل به ویژه از جهت ارتباط مواد 671 تا 682 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 با همدیگر و نیز از منظر شرط انفراد یا اشتراک شرایط توقیف سامانه در ماده 676 قانون اخیر، به این نتیجه رسیده است که اصل قانونمندی توقیف داده و سامانه گرچه در قانون آیین دادرسی کیفری، گامی رو به جلو است ولی از جهت رویه قضایی عموماً با شرایط توقیف اموال و اشیا سنجیده می شود در حالی که چون اساس محیط الکترونیکی و فضای سایبر بر محرمانگی داده و سامانه است، راهکار این نوشتار تاکید بر تفاوت گذاری میان توقیف داده و سامانه با توقیف اموال فیزیکی در راستای ایجاد توازن میان عدالت قضایی و محرمانگی داده و سامانه است.

کلیدواژه‌ها

• اصل قانونمندی
• توقیف داده و سامانه
• جلوه های قانونی توقیف
• تضمینات توقیف قانونی

عنوان مقاله [English]

The principle of legality On Seizing the Computer Data and System in the criminal process; Effects and Guarantees

نویسندگان [English]

• Sadegh Tabrizi ¹
• Mohammadreza Elahimanesh ²
• Hassan Alipour ³
• Javad Tahmasebi ²
• Mahdi Fazli ²

¹ PhD student in criminal law and criminology, Faculty of Law and Humanities, North Tehran branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Department of Criminal Law and Criminology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Criminal Law and Criminology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, University of Tehran (Farabi Campus), Qom, Iran.

چکیده [English]

The principle of legality On Seizing the Computer Data and System means to comply with legal rquirements since the issuance of the judicial order to stop the seizure. the effects of the principle of legality On Seizing the Computer Data and System are that: justice-oriented, according to which the Seizing the Computer Data can lead to the discovery of a crime or identification of the accused or evidence of a crime, judgment- oriented, based on which just seizure is based on a judicial authorization, and officers, even in obvious crimes, do not have the authority to do so. Consent oriented that the occupier has given permission the Computer Data and System to seize the Data and System and her presence at the time of seizure is a condition.The present article uses the method of description and analysis to explain the principle of legality On Seizing the Computer Data and System and by examining the challenges of this principle, especially from the relevance of 671 to 682 to each other and from the point of view of the condition of individual or sharing Seizing On the System. It has been concluded that the principle of legality On Seizing the Computer Data and System, although in the Code of Criminal Procedure, this is a step forward,but the judicial procedure is generally measured in terms ofconfiscation of property and objects, while the foundation of theelectronic environment and cyber space is based on data confidentiality and privacy.The purpose of this paper isto emphasize the difference between thedata and thesystem with theseizure ofphysical property in order to balance the balance between justice and the confidentiality of the data and the system.

کلیدواژه‌ها [English]

• Principle of legality
• seizure the Computer Data and System
• legal effects of seizure
• legal seizure guarantees